عکاسی هوایی

عکاسی هوایی چیست

عکاسی هوایی یکی از زیر شاخه های عکاسی صنعتی است و از روش ها و تکنیک هایی است که توسط ان از نقاط مختلف زمین از ارتفاعات عکس برداری می شود. معمولا نیز این گونه عکس ها از هوا گرفته می شود و توسط وسایلی چون بالن و یا هواپیما صورت می پذیرد.

عکاسی هوایی شامل تمامی عکس هایی می شود که از تمامی خصوصیات سطح زمین از عوارض و پستی بلندی ها گرفته تا ساخت و ساز ها و حتی تحرکات نظامی را نیز شامل می شود و معمولا توسط دوربین های مخصوصی که در هواپیماها قرار دارند تهیه می شوند.

از مهم ترین کاربردهای عکاسی هوایی می توان به انواع مطالعات در زمینه های زمین شناسی، راه سازی، محیط زیست و منابع طبیعی، شهرسازی، کشاورزی و از همه مهم تر در بحث های نظامی و امنیتی اشاره کرد.

تاریخچه عکاسی هوایی

تاریخچه استفاده از عکاسی هوایی در دنیا به اواخر قرن ۱۸ بر می گردد. اولین عکس هوایی گرفته شده در دنیا در سال ۱۸۵۸ بوده است و توسط شخصی به نام نادار انجام شده است. این عکاسی هوایی توسط دوربینی بوده است که بر روی یک بالن وصل شده و توانسته است اولین عکس های هوایی را بگیرد.

بیشتربن استفاده از عکاسی هوایی در طول جنگ های جهانی اول و دوم بوده است. کاربرد عکس های هوایی در جنگ جهانی اول بیشتر نظامی بوده و برای شناسایی تحرکات دشمن به کار گرفته می شد. در جنگ جهانی دوم نیز علاوه بر استفاده نظامی استفاده های دیگری نیز از این عکس ها می شد.

تاریخچه عکاسی هوایی در ایران

عکاسی هوایی در ایران نیز تقریبا سابقه طولانی دارد. اولین عکس هوایی که در ایران گرفته شده است در سال ۱۳۳۱ بوده و برای انجام کارهای عمرانی در اطراف زاینده رود بوده است و توسط شرکت کی ال ام انجام شد. بعد از این شروع سازمان نقشه برداری کشور تاسیس و عکس های هوایی مورد نیاز توسط ان ها گرفته و نگهداری می شود.

عکس های هوایی ایران

سازمان نقشه برداری ایران در سال ۱۳۳۲ شروع به فعالیت نمود و از ان سال به بعد این سازمان با تهیه عکس های هوایی از تمامی استان ها و نقاط کشور این کار را ادامه داد. در این سازمان عکس های هوایی با مقیاس ۵۵ هزارم متعلق به دهه سی و مقیاس ۲۰ هزارم مربوط به دهه چهل، مقیاس ۴۰ هزارم متعلق به دهه هفتاد عکس هایی با مقیاس ۵ و ۱۰ هزارم متعلق به کل کشور موجود می باشد.

در سازمان نقشه برداری ایران در حال حاضر بیش از هشت هزار حلقه فیلم هوایی و بیش از دو میلیون عکس هوایی ایران وجود دارد.

انواع عکاسی هوایی

عکس های هوایی با توجه به نوع گرفته شدن ان ها و استفاده هایی که دارند به چند دسته تقسیم می شوند. هر یک از این عکس ها توسط دوربین های خاص و با تکنیک های مخصوص انجام‌ می شوند. در ذیل انواع عکاسی هوایی را برای شما توضیح می دهیم.

عکاسی هوایی قائم

در این نوع از عکاسی هوایی محور دوربینی که برای عکاسی استفاده می شود نسبت به زمین عمود می باشد. این نوع عکس ها متداول ترین نوع عکس های هوایی می باشند.

عکاسی هوایی کمی مایل

در عکاسی هوایی به روش مایل دیگر محور دوربین به سطح زمین عمود نمی باشد بلکه دارای کمی زاویه است. البته زاویه دوربین به حدی است که در ان افق مشخص نمی باشد.

عکاسی هوایی مایل

در این نوع عکاسی هوایی دوربین به طور کامل مایل بوده است و در عکس های گرفته شده افق به صورت کامل نمایان است.

ویژگی ها، معایب و محاسن عکاسی هوایی

عکس های هوایی دارای ویژگی هایی می باشند که مخصوص این نوع از عکس ها می باشند. معمولا اندازه این نوع از عکس ها ۲۳*۲۳ سانتیمتر می باشند و برای استفاده بهتر از ان ها اطلاعاتی چون شماره عکس ها، شماره خط پروازی، ارتفاع پرواز و فاصله کانونی، زمان و تاریخ عکاسی هوایی، شماره بلوک و طرح عکس ها، شماره دوربین و … بر روی عکس ها درج می شود.

مزایای عکاسی هوایی

عکاسی هوایی دارای مزایای زیادی نسبت نقشه ها می باشند. به طور کلی چون عکس هوایی تصاویر واقعی پستی بلندی ها و عوارض زمین می باشند و شکل واقعی ان ها را به نمایش در می آورند مهم هستند. این عکس ها چون جدید و به روز می باشند و آخرین تغییرات زمین را نشان می دهند بسیار مفید می باشند.

از دیگر مزایای عکاسی هوایی می توان به مواردی چون نمایش تمامی عوارض زمین، ساده تر و ارزان تر بودن تهیه ان، سریعتر انجام شدن ان و نمایش تمامی نقاط کور مورد نیاز برای مصارف نظامی اشاره کرد.

معایب عکاسی هوایی

عکاسی هوایی علاوه بر داشتن مزایای زیاد دارای معایبی نیز می باشد. از جمله این معایب می توان به عدم ثابت نبودن مقیاس عکس ها به طوری که هرچه از مرکز عکس دورتر می شویم مقیاس نیز تغییر می کند در همه نقاط اشاره کرد.

برای استفاده از عکس هایی که در عکاسی هوایی گرفته می شود نیاز به آموزش هایی تخصصی می باشد و برای این کار نیز شما به یک سری وسایل و امکانات خاص نیز دارید. در عکس های هوایی امکان دارد عوارض و جزییات کوچک توسط عوارض بزرگتر پنهان شود و به این طریق قابل رویت نباشد.

مقیاس عکس های هوایی

مقیاس در عکاسی هوایی یعنی نسبت یک فاصله معین و خاص در روی یک عکس هوایی به همان فاصله بر روی سطح زمین که ثابت می باشد. مقیاس ها را معمولا به صورت (۱/۵۰۰۰۰) و یا (۱: ۵۰۰۰۰) بر روی عکس ها می نویسند.

مقیاس یک پنجاه هزارم به این معنی است هر یک سانتی متر بر روی عکس هوایی معادل پنجاه هزار سانتی متر بر روی زمین است. در عکس هایی که در مناطق دارای پستی و بلندی گرفته می شود مقیاس عکس در نقاط بلندتر بزرگتر و در نقاط پست تر کوچکتر می باشد.

انواع دوربین های عکاسی در عکاسی هوایی

دوربین ها یکی از اصلی ترین تجهیزات برای تهیه عکس های هوایی می باشند. این نوع دوربین ها معمولا بزرگتر از دوربین های معمولی و دارای فاصله کانونی می باشند و عدسی های استفاده شده در این نوع دوربین ها متریک می باشند. دوربین های با عدسی متریک دارای اعوجاج ثابت و از بیست میکرون کمتر می باشند.

دوربین ها در عکاسی هوایی به صورت کاملا تراز در کف هواپیماها جاسازی می شوند و اغلب ان ها نیز از نوع دوربین های آنالوگ می باشند. در این قسمت انواع دوربین های مورد استفاده در عکاسی هوایی را برای شما بیشتر توضیح می دهیم.

عکاسی هوایی و دوربین های آنالوگ

دوربین های آنالوگ از نوع دوربین هایی می باشند که در ان ها برای عکس برداری از فیلم استفاده می شود. ابعاد عکس ها در این نوع از دوربین ها معمولا ۲۳*۲۳ سانتی متر می باشند. این نوع دوربین ها دارای ۵ قسمت اصلی هستند.

پایه اتصال به بدنه:

دوربین های آنالوگ دارای پایه های مخصوصی برای اتصال به بدنه هواپیما می باشند. این نوع پایه ها امکان تراز کردن و محکم کردن دوربین ها در کف هواپیما را به خوبی ایجاد می کند.

عدسی و بدنه دوربین:

بدنه های این نوع دوربین ها خاص می باشند. عدسی های استفاده شده در دوربین های آنالوگ می بایست دارای شرایط خاصی برای عکاسی باشند.

سیستم کنترل دوربین:

سیستم کنترل دوربین های آنالوگ در عکاسی هوایی به کاربر این اجازه را می دهد که بتواند عکس های متوالی را بگیرد و نوردهی فیلم ها را نیز به طور دلخواه تنظیم کند.

مخزن فیلم دوربین:

مخزن فیلم جایی است که فیلم ها در ان قرار می گیرند و به صورت کامل نیز از دوربین جدا می شود. در این مخزن در هنگام عکسبرداری هوا تخلیه و فیلم صاف می شود.

چشم ناوبری در دوربین:

چشمی ناوبری در دوربین های آنالوگ به کاربر این امکان را می دهد که بتواند پوشش طولی را تنظیم کند و زاویه دریفت را نیز حذف نماید.

عکاسی هوایی با دوربین های رقومی

دوربین های رقومی نسل جدید دوربین ها برای عکس های هوایی می باشند و برای اولین بار نیز در سال ۲۰۰۲ در نمایشگاهی در شهر امستردام هلند رونمایی شدند. این نوع دوربین ها دو مدل مختلف با ارائه خطی و ارائه سطحی دارند که در ادامه در مورد ان ها بیشتر توضیح می دهیم.

دوربین های رقومی با ارائه خطی خیلی شبیه به سیستم های تصویربرداری با ماهواره می باشند و برای استفاده از ان ها به سیستم تعیین موقعیت ماهواره ای و تجهیزات تعیین وضعیت نیاز می باشد.

دوربین های با ارائه سطحی نیز بسیار شبیه به دوربین های آنالوگ می باشند. در این دوربین ها می توان از سیستم های موقعیت یاب و تعیین وضعیت استفاده نمود ولی استفاده از ان ها الزامی نمی باشد.

  اطلاعات حاشیه ای در عکس های هوایی

در اطراف عکس های هوایی گرفته شده در عکاسی هوایی اطلاعاتی درج می شود که به اختصار تعدادی از ان ها را توضیح می دهیم.

شماره عکس هوایی:

شماره های عکس به نوبت عکس های گرفته شده مرتبط می باشد و شماره عکس های هوایی به این علت بر روی ان ها درج می شود که به راحتی بتوان ان ها را در کنار هم قرار داد و استفاده نمود.

فاصله کانونی:

از فاصله کانونی برای محاسبه مقیاس عکس استفاده می شود و معمولا بر حسب میلی متر تا صدم بر روی عکس چاپ می شود.

زمان عکس برداری:

علت اینکه زمان بر روی عکس ها درج می شود این است که سایه ها در طول روز متفاوت می باشند و برای تفسیر عکس ها می تواند بسیار مهم باشد.

ارتفاع:

ارتفاع عکس های گرفته شده نیز بر روی عکس به علت اهمیت ان درج می شود و معمولا بر حسب ارتفاع از آب دریاهای آزاد محاسبه می شود.

تراز دوربین:

میزان تراز دوربین و میزان انحراف تقریبی نیز در حین عکسبرداری و پرواز بر روی عکس درج می شود.

تفاوت عکاسی هوایی با تصاویر ماهواره ای

عکاسی هوایی با تصاویر حاصل از عکس های ماهواره ای تفاوت های زیادی دارند که تعدادی از ان ها را بیان خواهیم کرد. یکی از مهم ترین اختلافات این دو نوع عکس وسعت بسیار زیاد تصاویر ماهواره ای می باشد به صورتی که هر تصویر ان برابر یا تقریبا ۸۰۰ عکس هوایی در مقیاس یک بیست هزارم می باشد.

به علت وضوح تصاویر ماهواره ای تفسیر عکس های ان بسیار راحت تر و سریع تر از عکس های هوایی می باشد و برای دید کلان و دیدن مناطق وسیع بهتر است تا از تصاویر ماهواره ای استفاده کرد. تصاویر ماهواره ای با داشتن هزینه کمتر قابلیت تکرارپذیری در زمان بسیار کمتری را دارند.

در عکس های ماهواره ای قدرت تفکیک مکانی سیار بیشتر و بهتر است و به علت چند طیفی بودن عکس ها قدرت تفسیر ان ها بیشتر و بهتر است.

سخن آخر در مورد عکاسی هوایی

عکاسی هوایی یکی از انواع سیستم های عکاسی می باشند که معمولا استفاده های خاصی نیز از ان ها می شود. استفاده از این نوع از عکس ها بیشتر مصارف نظامی دارد و در بخش های نقشه برداری و محیط زیست نیز استفاده می شود.

در این نوع از عکسبرداری هوایی معمولا از دوربین های خاصی که در هواپیما نصب می شوند استفاده می شود و اپراتور می تواند با تنظیم دوربین ها به صورت قائم و یا مایل عکس هایی با زاویه دید مختلف را بگیرد. در گذشته برای گرفتن عکس هوایی فقط از دوربین های آنالوگ استفاده می شد ولی امروزه از انواع دوربین های رقومی نیز برای بهتر شدن کیفیت عکس های هوایی استفاده می شود.

از عکس های هوایی میتوان برای نمایش محیط های صنعتی بزرگ،رستوران ها ، مراسم و یا افتتاحیه ها و غیره استفاده نمود.