موشن گرافیک: دنیای پویای رنگ‌ها و طرح‌ها!
این نوشته قصد دارد شما را با موشن گرافیک آشنا کند. در آغاز، موشن گرافیک را با چند تا مثال تعریف می‌کنیم. از مفاهیم مرتبط به آن یعنی هنرهای گرافیکی و انیمیشن (پویانمایی) و انواع آن حرف می‌زنیم. در ادامه٬ به کاربردها و مزایای استفاده از موشن گرافیک اشاره می‌کنیم. بعد٬ به این سوال جواب می‌دهیم که برای طراحی و ساختن ویدئوهای موشن گرافیک به چه ابزارهایی نیاز است. و در آخر٬ به این سوال پاسخ خواهیم داد: طراح موشن گرافیک کیست و چه می‌کند؟
موشن گرافیک چیست؟
) و تصاویر یا طرح‌ها Motion( از ترکیب دو کلمه‌ی متحرک یا پویا(Motion Graphics) موشن گرافیک
درست شده. پس٬ ترجمه‌ی تحت‌اللفظیش می‌شود «تصاویر یا طرح‌های متحرک». اما برای ساختن این انیمیشن‌ها به چیزی بیشتر از تصویر و حرکت نیاز داریم. به این تصاویر٬ طرح‌ها٬ شکل‌ها٬حروف یا کلماتِ متحرک باید- در غالب موارد- «صدا» و«پیام» را هم اضافه کنیم. بیایید از چند مثال کمک بگیریم.
مادری را تصور کنید که بچه‌مدرسه‌ای دارد. به هر زبانی که می‌شده فرمول محاسبه‌ی محیط دایره را برای او توضیح داده. اما بچه نمی‌فهمد. مادر از علامه گوگل کمک می‌گیرد. گوگل ویدئوی موشن گرافیکی را به مادر نشان می‌دهد. در این ویدئوی دو دقیقه‌ای٬ دایره‌ای که دست و پا و دماغ و دهن دارد درباره‌ی محیطش برای بچه حرف می‌زند و آواز می‌خواند. مشکل حل می‌شود.
برندی می‌خواهد عطر جدیدش را به مردم معرفی کند. با این روش این کار را می‌کند. در صفحه‌ی اینستاگرامش این ویدئو را به اشتراک می‌گذارد: عطر جدیدش روی یک صندلی وسط باغ گل‌های سرخ قرار دارد و سمفونی نهم بتهوون هم به گوش می‌رسد. زیرِ تصویر نام٬ لوگوی برند و قیمت عطر آمده.
سازمان بهداشت جهانی می‌خواهد درباره‌ی بیماری کووید-۱۹ اطلاعاتی را با مردم جهان به‌اشتراک بگذارد. از این شیوه کمک می‌گیرد و پیامش را به مخاطبانش می‌رساند. ویدئویی در وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی هم‌رسان می‌کند با این مضمون: نکاتی که باید رعایت شوند یکی یکی بر روی صفحه‌ای که علامت سازمان را دارد ظاهر می‌شوند. طرح‌ها و نشانه‌های مرتبط با هر مورد هم کنار آن قرار می‌گیرد. هم‌زمان٬ گوینده‌ای توضیحات بیشتر را می‌گوید.
وارد وب‌سایتی می‌شوید. اولین چیزی که نظر شما را جلب می‌کند لوگویی رنگی رنگی است که حروفش دور خودشان می‌چرخند. (این هم موشن گرافیک است. از نوع بی‌صدایش! که به آن لوگو موشن می‌گویند.)
هنرهای گرافیکی٬ انیمیشن و موشن گرافیک
موشن گرافیک یکی از انواع انیمیشن است و هر دو از شاخه‌های هنرهای گرافیکی (ترسیمی). طراحی٬ نقاشی٬عکاسی٬ تایپوگرافی (نویسه‌نگاری)٬ طراحی دکور و … هم در دسته‌ی هنرهای گرافیکی قرار می‌گیرند. در کل٬ وقتی مداد را برمی‌دارید و روی صفحه‌ی کاغذ یا هر سطح صاف دیگری چیزی می‌کشید٬ کار شما نوعی هنر گرافیکی است.
وقتی این طرح‌های گرافیکی -چیزهایی که کشیده شده- متحرک شوند٬ انیمیشن تولید شده . در انیمیشن٬ با کمک تکنیک‌هایی٬ بیننده گمان می‌کند که طرح‌ها و نقاشی‌ها حرکت می‌کنند. انیمیشن‌ها کاراکترمحور هستند و داستانی را روایت می‌کنند٬ مثل تام و جری. انیمیشن پنج نوع دارد:
انیمیشنهای سنتی یا دستی (سِل انیمیشن): میکی موس تولید والت دیزنی نمونه‌ی این نوع از انیمیشن هاست. در این انیمیشن٬ طراح همهی فریم‌ها را با دست می‌کشد و رنگ‌آمیزی می‌کند.
انیمیشنهای دوبعدی: وقتی طرح‌ها حرکات محدودی (بالا و پایین٬ چپ و راست) انجام می‌دهند. تمام کارتون‌های دوست‌داشتنی بچه‌های دهه‌‌ی شصت انیمیشنهای دوبعدی بودند.
انیمیشنهای سه‌بعدی: پیشرفت‌های تکنولوژی و ورود نرم‌افزارهای گرافیکی به صحنه دنیای گرافیک و انیمیشن را دگرگون کرد. به این ترتیب و با کمک این نرم‌افزارها٬ انیمیشنهای سه‌بعدیِ معاصر متولد شدند.
انیمیشنهای استاپ موشن: در استاپ موشن خبری از طراحی روی کاغذ یا با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری نیست. لِگو٬ عروسک‌های خمیری یا چوبی و اشیاء را جلوی دوربین حرکت می‌دهند. این حرکت فریم به فریم ضبط می‌شود و از به‌هم‌چسباندن آن‌ها استاپ موشن خلق می‌شود.
و بالاخره٬ انیمیشنهای موشن گرافیک: این انیمیشن‌ها نیازی به کاراکتر و داستان ندارند- برخلاف بقیه‌ی انیمیشن‌ها. موشن گرافیک‌ها یک فیلم دو ساعته‌ی انیمیشن نیستند. ویدئوهای موشن گرافیک می‌خواهند پیامی را منتقل کنند. با هدفی طراحی و ساخته می‌شوند. اما برای انتقال این پیام٬ فقط و فقط٬ به طرح متحرک (هر طرحی) و صدا (هر صدایی) نیاز دارند.
کاربردها و مزایای این روش چیست
ویدئوهای موشن گرافیک کجاها به‌کار می‌آیند؟ بهتر است بگوییم کجاها به‌کار نمی‌آیند!!!
در دنیای امروز٬ همه می‌خواهند پیامی به دیگران برسانند. پیشرفت تکنولوژی رساندن پیام‌ها را آسان کرده. شما در وبلاگ٬ وب‌سایت٬ اینستاگرام٬ تلگرام و… فرصت حرف زدن دارید. اما٬ مهم این است این حرفِ شما درست به مخاطب منتقل شود. جذاب باشد. مختصر و مفید باشد. مخاطب آن را ببیند و بفهمد و به‌‌خاطر بسپارد. ویدئوی موشن گرافیک همهی این کارها را برای شما می‌کند٬ آن هم در چند دقیقه!
ابن روش استاد ساده‌کردن مفاهیم و ایده‌های پیچیده است. اگر قصه‌‌ای طولانی ندارید و فقط میخواهید چند نکته‌ی مهم را برجسته کنید٬ از ویدئوی موشن گرافیک استفاده کنید. البته٬ طرح‌های متحرک بی‌صدا هم گاهی ممکن است خوب از عهده‌ی کار بربیایند. از عهده‌ی کدام کار؟ گرفتن چشم مخاطب. در یاد مخاطب ماندن.
پس٬ ویدئوهای موشن گرافیک در برندینگ و تبلیغاتِ هر حرفه و کار و محصولی مفید هستند. دوباره به مثال‌های اول این نوشته نگاه کنید تا ببینید در آموزش و صنعتِ بهداشت و درمان هم چه‌قدر می‌توانند راه‌گشا باشند.
موشن گرافیکِ جذاب و خلاقانه و متناسب با پیام در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مخاطبِ مورد نظرش می‌رسد. در عین حال٬ زمان زیادی هم دست‌به‌دست می‌شود و باقی می‌ماند. مطمئن باشید موشن گرافیک به هزینه‌ای که برای طراحی و ساختش می‌پردازید می‌ارزد. هزینه‌ای که خیلی خیلی کمتر از انیمیشن برایتان در می‌آید.
با دقت به تیتراژ سریال یا فیلم محبوبتان نگاه کنید! شاید٬ موشن گرافیک باشد: اسم‌‌ها به همراه تصویری از بازیگران و صحنه‌های فیلم را می‌بینید که از جلوی چشم شما رد می‌شوند و البته٬ موسیقی عنوان‌بندی سریال یا فیلم را هم می‌شنوید.
بد نیست اگر سری به این وب‌سایت بزنید تا ببینید موشن گرافیک در صنعت سینما چه کارها که نمی‌کند:
ابزارهای موشن گرافیک
اگر تا این جای نوشته را خوانده باشید٬ قطعا متوجه شدید که موشن گرافیک طراحی گرافیک و آشنایی با دنیای انیمیشن و انیمیشن‌سازی می‌خواهد٬ و البته خلاقیت و ذوق و سلیقه و تسلط بر چند تایی نرم‌افزار. و صد البته٬ اگر هدف از طراحی و ساختن ویدئوی موشن گرافیک تبلیغات و برندینگ – و اهداف عالیه‌ی دیجیتال مارکتینگ- باشد٬ به آشنایی با آن دنیاها هم نیاز خواهد بود.
در طراحی گرافیک٬ خطوط و رنگ و شکل و فضا و فرم‌های گوناگون و تایپوگرافی دست‌به‌دست هم می‌دهند تا ایده‌ای را نشان دهند. طرح و نقشی که کشیده می‌شود باید با مخاطب ارتباط برقرار کند. در طراحی گرافیک٬ هدف انتقال پیامِ تصویری است. اصول طراحی گرافیک باید رعایت شود تا انتقال پیام درست صورت بگیرد.
همان‌طور که گفتیم٬ موشن گرافیک از دنیای انیمیشن می‌آید. البته٬ نیازی نیست انیمیشن‌ساز حرفه‌ای باشید برای اینکه موشن گرافیک طراحی کنید و بسازید. اما٬ برای طراحی موشن گرافیک و ساخت آن٬ باید انیمیشن سَرِتان بشود.
خوشبختانه٬ دیگر نیاز نیست پیکاسو باشید تا بتوانید طراحی کنید. نرم‌افزارهای طراحی به شما کمک می‌کنند. بنابراین٬ ابزار دیگر شما تسلط‌داشتن بر نرم‌افزارهایی است که با کمک آن‌ها موشن گرافیک‌ها ساخته می شوند. نرم‌افزارهای زیر به شما امکان طراحی‌‌کردن و بازی با طرح‌ها و شکل‌ها و عکس‌ها را می‌دهند:
After Effects، Photoshop ، Cinema 4D، Final Cut Pro٬ Flash٬ Premiere Pro.
برای آشنایی بیشتر با این نرم‌افزارها و سایر بستگانشان سری به وب‌سایت زیر بزنید:
طراح موشن گرافیک
وقتی ویدئوهای موشن گرافیک کاربرد فوق‌العاده گسترده‌ای دارند٬ طبیعتا تقاضا برای طراحی کردن و ساختن آن‌ها هم زیاد است. طراحی موشن گرافیک شغل رو به رشد و پرطرفداری است. البته٬ اگر طراح حرفه‌ای و کاربلدی باشید٬ پول خوبی هم دارد.
شما پیامی دارید که میخواهید با طرح و رنگ و صدا و تصویر به مخاطب خاص خودش منتقل شود. سناریو یا فیلم‌نامه ندارید تا کارگردان و فیلم‌بردار و صد نفر دیگر نیاز داشته باشید. به فکر و طراحی نیاز دارید که پیام شما را درست بفهمد. مخاطب آن پیام را به‌درستی بشناسد تا بتواند موشن گرافیکی خاصِ آن پیام و مخاطب طراحی کند و بسازد.
طراح پیام شما را می‌گیرد. با استفاده از تایپوگرافی و عکاسی و شمایل‌نگاری و تصویرسازی٬ آن را به زبان بی‌جان گرافیک ترجمه می‌کند. بعد و در درجه‌ی اول به آن‌ها حرکت می‌دهد. اگر پیام‌رسانی به صدا و موسیقی هم نیاز داشت- و در غالب موارد نیاز دارد-٬ به آن صدا هم می‌دهد. حرکت و صدایی به شکل‌ها و طرح‌ها می‌دهد که باید به چشم مخاطب بیاید و به گوش او بنشیند. حرکت و صدایی که باید طرح‌ها را آن‌چنان زنده کند که چشم مخاطب پیام را٬ حتی در چند لحظه٬ بگیرد.
طراح موشن گرافیک هم مثل خیلی از شغل‌های مشابه که با دنیای دیجیتال و نرم‌افزارها سروکار دارند٬ می‌توانند فریلنسر باشند. البته که در شرکت‌های بزرگ فیلم‌سازی و تبلیغاتی و سازنده‌ی اپلیکیشن‌‌ها هم جا دارند.
معمولا٬ کسانی وارد این حرفه می‌شوند که طراحی گرافیک یا انیمیشن خوانده‌‌اند. با این وجود٬ کسی جلوی بقیه را نگرفته. اگر به دنیای طرح و نقش و نگار علاقه دارید٬ می‌توانید با گذراندن دوره‌های آموزشی این هنر وارد دنیای طراحان حرفه‌ای موشن گرافیک شوید.
نگران نباشید. اینترنت هم پُر است از نمونه‌ها٬ ویدئو‌ها و حتی موشن گرافیک‌های رایگان که درباره‌ی موشن گرافیک هستند.
بد نیست به سایت‌های زیر سر بزنید:
